کوادکوپتر (quadcopter) زیر مجموعه دسته مالتی روتورها است که به دلیل کمک گرفتن از چهار پروانه برای نیروی پیشرانش، به این نام خوانده می ‌شود. کوادکوپترها به دلیل داشتن قدرت مانور فوق‌العاده و پروازهایی با تعادل بالا، از کاربردهای بسیار گسترده ای برخوردارند. طی سال‌های اخیر، توجه شرکت‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی بیش از پیش به این نوع از پهپادها جلب شده است و شاهد پیشرفت چشمگیری در امکانات و پرواز این نوع از پرنده‌ها هستیم.

یکی از نمونه کوادکوپترهای ساخته شده توسط تیم رباتیک دانشگاه علم و فرهنگ، در غرفه خبرگزاری سیناپرس در بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات (5 تا 12 آبان)، در معرض دید عموم قرار گرفت.

میرزایی درخصوص ویژگی های این کوادکوپتر گفت: مراحل تحقیقاتی و طراحی این کوادکوپتر حدود 1 سال و ساخت آن 3 ماه زمان برد. این نمونه، یک پلتفرم آزمایشی است که کاربردهای مختلفی دارد؛ مثلا با نصب منبع تغذیه قوی تر، به منظور پروژه های شناسایی و تحقیقاتی استفاده شود و یا اگر موتورهای آن تقویت شود، می‌تواند برای باربری مورد استفاده قرار گیرد. سیستم هوشمندی که بر روی این ربات نصب شده است، می تواند برای پروژه هایی که نیاز به عملکرد اتوماتیک دارند، استفاده شود.

وی افزود: این کوادکوپتر در حال حاضر قادر به حمل 1 کیلوگرم تجهیزات و لوازم جانبی است، ولی در صورت ارتقا سیستم، امکان حمل تجهیزات تا 5 کیلوگرم وجود خواهد داشت.

سرپرست تیم رباتیک دانشگاه علم و فرهنگ به مشکلات در زمینه ساخت این کوادکوپتر اشاره کرد و گفت: بزرگترین محدودیت، بحث مالی بود که متاسفانه حمایت های خوبی در این زمینه انجام نشد. اگر بودجه متناسب با فعالیت ها تامین شود، مسلما نمونه های بسیار کاربردی تر که در دستور کار گروه قرار دارد، ساخته خواهند شد.

دریافت سفارش ساخت کوادکوپتر از ارگان های مختلف

میرزایی با اشاره به ساخت مدل های دیگر کوادکوپتر گفت: از ارگان های مختلف سفارش داشته ایم. تاکنون دو نمونه کشاورزی، یکی برای سمپاشی و دیگری برای حمل بار ساخته ایم. چندین نمونه نیز طراحی شده و کار پژوهشی آنها به اتمام رسیده است که نیازمند تأمین منابع مالی است و متاسفانه هنوز به مرحله ساخت نرسیده اند.

جایگاه ایران در زمینه ساخت کوادکوپتر

سرپرست تیم رباتیک دانشگاه علم و فرهنگ تأکید کرد: ساخت کوادکوپتر دو شاهرگ حیاتی دارد: سخت افزار و نرم افزار. شاهرگ اول، قطعات و تجهیزات مثل موتور و حسگرها را تشکیل می دهد و آن را تاحدی در اختیار داریم، هر چند در موقعیت برابری نسبت به سایر کشورها نیستیم و وسایل و ابزار به سختی تهیه می شوند. این مسأله تا حد کمی، ما را محدود کرده است. ولی نرم افزار، شاهرگی است که با تحریم و اختلافات سیاسی محدودشدنی نیست و فقط نیازمند تلاش فکری و اراده برنامه نویسان کشور هستیم. فکر می کنم در موقعیت خوبی قرار داریم و باتوجه مسئولین (به این حوزه)، قطع به یقین می توانیم در جایگاه خوبی در جهان قرار بگیریم.

میرزایی به روند گسترش این صنعت (ساخت وسایل پروازی) در کشور اشاره کرد و افزود: الحمدلله رشد خوبی داشته، ولی واردات نمونه های آماده باعث از بین رفتن خلاقیت و انزوای طراحان این صنعت شده است.

فناوری کوادکوپترهای حمل بار

میرزایی در پاسخ به سوالی در مورد وضعیت ساخت کوادکوپترهای حمل بار در داخل کشور - مشابه نمونه های خارجی از جمله "پهپاد آمازون" - گفت: اتفاقا چنین طرحی با کیفیت و قابلیت بسیار بهتری نسبت به نمونه های خارجی دارم، ولی هنوز سرمایه گذاری برای این کار پیدا نکرده ام. فرض کنید با استفاده از کوادکوپتر حمل بار، مرسوله خود را در کمتر از 3 ساعت به هر نقطه از ایران ارسال کنید و تنها هزینه ای برابر با ارسال پستی بپردازید.

وضعیت تیم رباتیک دانشگاه علم و فرهنگ

میرزایی درخصوص رقابت های دانشگاهی در زمینه کوادکوپترها و وسایل پروازی گفت: تیم رباتیک ما علاوه بر ورود به رقابت های دانشگاهی، موفق به کسب مقام کشوری در مسابقات امیرکبیر نیز شده بود، اما برخی مشکلات مانع از ادامه حضور در این بخش شد.

وی خواستار حمایت بیشتر از سوی مسئولان دانشگاه شد و افزود: طرح های زیادی برای آینده داریم، اما حمایت ها در این بخش کم هستند. سال گذشته با هزینه شخصی، نمایشگاهی از دستاوردهای تیم رباتیک برگزار کردم، اما هیچ کدام از دستاوردها به مرحله تجاری سازی نرسید. انشالله تصمیم داریم با اعضای جدید تیم، به افق های جدید فکر کنیم.